ગુરુ મચ્છીન્દ્રનાથનું મંદિરને હું આઝાદ કરાવીશઃ એકનાથ શિંદે

દરગાહની નીચે મંદિરોના દાવાનું સમર્થન કરતા મહારાષ્ટ્રના મુખ્યપ્રધાનનું મંદિરને આઝાદ કરાવવાનું લોકોને વચન

મુંબઈ
મહારાષ્ટ્રના થાણે જિલ્લામાં સ્થિત હાજી અબ્દુલ રહેમાન ઉર્ફે મલંગ શાહની દરગાહને લઈને ફરી એકવાર વિવાદ ઉભો થયો છે. હિન્દુ સંગઠનોનો દાવો છે કે આ દરગાહની નીચે હિન્દુ મંદિરો છે. તેમણે તપાસની માંગણી તેજ કરી છે. મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદેએ હિન્દુ સંગઠનોના આ પ્રયાસને સમર્થન આપ્યું છે.
મલંગ શાહ દરગાહ થાણેની માથેરાન ટેકરીઓ પર સ્થિત દુર્ગ (કિલ્લા)માં સ્થિત છે. કિલ્લાનું નામ મલંગગઢ છે. હાજી મલંગ શાહ નામની આ દરગાહ અહીં આવેલી છે. મુસ્લિમ પક્ષનું કહેવું છે કે આ દરગાહ સૂફી ફકીર અબ્દુલ રહેમાન અથવા અબ્દુલ રહેમાનની છે, જે 12મી સદીમાં યમનથી ભારત આવ્યા હતા.
બીજી તરફ, હિન્દુ પક્ષ આ દલીલ સાથે સહમત નથી. હિંદુ પક્ષનું કહેવું છે કે તે મુસ્લિમ દરગાહ નથી, પરંતુ ગુરુ મચ્છિન્દ્રનાથ, ગુરુ ગોરખનાથના ગુરુ અને નવનાથમાંથી એક મંદિર છે. હિન્દુ પક્ષનું કહેવું છે કે નાથ પરંપરાને સમર્પિત આ હિન્દુ મંદિર આ દરગાહની નીચે સ્થિત છે.
આ દરગાહને લઈને સદીઓથી વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. 18મી સદીમાં મરાઠાઓએ આ ધાર્મિક સ્થળનું સંચાલન કરવા કાશીનાથ પંત કેતકરને મોકલ્યા હતા. ત્યારથી આજ સુધી કાશીનાથ પંત કેતકર નામના બ્રાહ્મણનો પરિવાર આ દરગાહનું સંચાલન સંભાળે છે.
જોકે, સ્થાનિક મુસ્લિમોએ તેનો વિરોધ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે અહીં એક દરગાહ છે અને તેનું સંચાલન કોઈ હિન્દુ કરી શકે નહીં. જો કે, પાછળથી લોટરી દ્વારા નિર્ણય લેવામાં આવ્યો, જેમાં કેતકરની તરફેણમાં નિર્ણય ગયો. આ પછી, 1980 ના દાયકામાં આ દરગાહ પર વધુ એક વિવાદ થયો હતો.
શિવસેનાના નેતા આનંદ દિઘેએ દરગાહની બાજુમાં મંદિર હોવાના દાવા પર અવાજ ઉઠાવ્યો હતો અને 1996માં મચ્છીન્દ્રનાથના મંદિરને લઈને શિવસૈનિકોએ અહીં પૂજા કરી હતી. મહારાષ્ટ્રના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી મનોહર જોશીએ પણ આ પૂજામાં ભાગ લીધો હતો. અહીં હિંદુઓ મચ્છીન્દ્રનાથની પૂજા કરે છે, આરતી કરે છે અને દરરોજ ભોજન ચઢાવે છે. અહીં દર પૂર્ણિમાના દિવસે વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે.
હિન્દુઓની સાથે મલંગ શાહના અનુયાયીઓ પણ અહીં પહોંચે છે. અહીં ઘણી વખત હિંદુ શ્રદ્ધાળુઓ સાથે દુર્વ્યવહાર અને પૂજામાં વિક્ષેપના કિસ્સા પ્રકાશમાં આવ્યા છે. આવી જ એક ઘટના માર્ચ 2021માં પ્રકાશમાં આવી હતી, જ્યારે 50-60 મુસ્લિમોએ આરતી કરી રહેલા હિન્દુ ભક્તોની સામે ‘અલ્લાહ હુ અકબર’ના નારા લગાવ્યા હતા. આ ઉપરાંત અવાર-નવાર અહીં આવા કિસ્સાઓ સામે આવતા રહે છે.
મહારાષ્ટ્રના મુખ્ય પ્રધાન એકનાથ શિંદેએ હિન્દુ શ્રદ્ધાળુઓને કહ્યું છે કે, “હું મલંગગઢને લઈને તમારી લાગણી સમજું છું. આનંદ દિઘેએ આ મંદિરને મુક્ત કરાવવા અભિયાન શરૂ કર્યું હતું. તેમણે અમને ‘જય મલંગ, શ્રી મલંગ’ના નારા લગાવ્યા. હું તમને જણાવવા માંગુ છું કે કેટલીક બાબતો એવી છે કે જેની ચર્ચા જાહેરમાં કરવાની નથી. હું મલંગગઢને લઈને તમારી લાગણી જાણું છું અને કહેવા માંગુ છું કે એકનાથ શિંદે તમારી ઈચ્છાઓ પૂરી કરવામાં કોઈ કસર છોડશે નહીં.
ઉલ્લેખનીય છે કે મહારાષ્ટ્રના વર્તમાન મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદે આનંદ દિઘેના રાજકીય શિષ્ય છે. આનંદ દિઘે મહારાષ્ટ્રમાં શિવસેનાના મોટા નેતા હતા અને જ્યારે બાલ ઠાકરે પક્ષનો પ્રભાવશાળી ચહેરો હતો, ત્યારે સંગઠનના નિર્માણમાં આનંદ દિઘેનો મોટો હાથ માનવામાં આવે છે.