કાર્બન કેપ્ચર ટેકનોલોજીમાં ક્રાંતિ લાવવા માટે SEIL એનર્જી અને IIT-મદ્રાસે સહયોગ કર્યો

નેલ્લોર

ભારતના સૌથી મોટા સ્વતંત્ર વીજ ઉત્પાદકો (IPP) પૈકીના એક, SEIL એનર્જી ઇન્ડિયા લિમિટેડ (SEIL) અને ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી (IIT), મદ્રાસ, એક ક્રાંતિકારી કાર્બન (CO2) કેપ્ચર ટેકનોલોજી વિકસાવવા માટે દળોમાં જોડાયા છે. SEIL ની CSR પહેલ દ્વારા સમર્થિત આ નવીન પ્રોજેક્ટ, ‘કેમોગેલ’, પેટન્ટ કરાયેલ (IIT-મદ્રાસ) નેનોપાર્ટિકલ-આધારિત દ્રાવકની રચનામાં પરિણમ્યો છે જે કાર્બન કેપ્ચર કાર્યક્ષમતામાં નોંધપાત્ર વધારો કરે છે. આ ક્રાંતિકારી સંશોધનને SEIL દ્વારા તેની કોર્પોરેટ સામાજિક જવાબદારી (INR 7.1 મિલિયન) તરીકે સમર્થન આપવામાં આવ્યું છે.

SEIL એનર્જી ઇન્ડિયા લિમિટેડના CEO શ્રી રાઘવ ત્રિવેદીએ જણાવ્યું હતું કે, “આ પ્રોજેક્ટ પર IIT-મદ્રાસ સાથે ભાગીદારી કરવાનો અમને ગર્વ છે. અમારા સહયોગમાં ઔદ્યોગિક કાર્બન કેપ્ચર પ્રક્રિયાઓને પરિવર્તિત કરવાની ક્ષમતા છે, અને અમે આ ટેકનોલોજીને આગલા સ્તર પર લઈ જવા માટે ઉત્સાહિત છીએ. આ સફળતા ટકાઉપણું અને કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ ઘટાડવા માટેની અમારી પ્રતિબદ્ધતા સાથે સુસંગત છે.”

આ સહયોગ દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલ એમિનો-વ્યુત્પન્ન માઇક્રોજેલેટેડ દ્રાવક, કેમોગેલ, પરંપરાગત એમાઇન-આધારિત દ્રાવકોની તુલનામાં પ્રયોગશાળા પરીક્ષણોમાં વધુ સારી કામગીરી દર્શાવે છે. તે ઉચ્ચ કાર્બન કેપ્ચર દર, વાતાવરણીય અને ઉચ્ચ ઓપરેટિંગ તાપમાને સુધારેલ પુનર્જીવન કાર્યક્ષમતા અને સુધારેલ SO2 સહિષ્ણુતા સાથે પરંપરાગત એમાઇન-આધારિત દ્રાવકો કરતાં વધુ સારું પ્રદર્શન કરે છે.

પ્રો. જિતેન્દ્ર સાંગવાઈના નેતૃત્વમાં, કેમિકલ એન્જિનિયરિંગ વિભાગની એક ટીમ, તેમના સંશોધન વિદ્વાન યોગેન્દ્ર કુમાર સાથે, કાર્બન કેપ્ચર માટે નવીન પદ્ધતિઓ વિકસાવવા માટે SEIL એનર્જી ઈન્ડિયા લિમિટેડ સાથે ભાગીદારી કરી રહી છે. પ્રો. સાંગવાઈ કોલસાથી ચાલતા પાવર પ્લાન્ટ સ્ટેક્સમાંથી સુધારેલ કાર્બન કેપ્ચરને સરળ બનાવવા માટે પાયલોટ પ્લાન્ટ ડેમોન્સ્ટ્રેટરની સ્થાપના કરી રહ્યા છે.

પ્રો. સાંગવાઈના જણાવ્યા મુજબ, ઔદ્યોગિક ક્લસ્ટરોને ડીકાર્બોનાઇઝ કરવું એ નેટ-ઝીરો ટ્રાન્ઝિશન પ્રાપ્ત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, જે મોટા પાયે, ઉદ્યોગ-લક્ષી કાર્બન કેપ્ચર અને સિક્વેસ્ટ્રેશન ટેકનોલોજી વિના પૂર્ણ કરી શકાતું નથી. યોગેન્દ્ર કુમારે ઉમેર્યું કે પાયલોટ અભ્યાસનો હેતુ વાસ્તવિક ઔદ્યોગિક ઓપરેટિંગ પરિસ્થિતિઓમાં સ્થાપિત ધોરણો અનુસાર કેમોગેલ ટેકનોલોજીના પ્રદર્શનને શ્રેષ્ઠ બનાવવાનો છે. આ પ્રગતિ વધુ કાર્યક્ષમ અને અસરકારક કાર્બન કેપ્ચર ટેકનોલોજીના વિકાસ માટે નોંધપાત્ર અસરો ધરાવે છે, જે ગ્રીનહાઉસ ગેસ ઉત્સર્જન ઘટાડવા અને આબોહવા પરિવર્તનને ઘટાડવાના વૈશ્વિક પ્રયાસમાં મહત્વપૂર્ણ છે. SEIL એનર્જી અને IIT મદ્રાસ ટકાઉ ભવિષ્યને ટેકો આપવા માટે આ ટેકનોલોજીનો વધુ વિકાસ અને ઉપયોગ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.